فلسفهی روزهی روز عرفه این است که کسی که این روز را روزه میگیرد خود را شبیه به حجاج قرار داده به سوی آنان اشتیاق پیدا میکند، و به سوی رحمت الٰهی که بر حجاج نازل میشود، تعرض مینماید، و راز برتری آن بر روزهی روز عاشورا این است که او در رحمتی که در این روز نازل شده غوطه میخورد، و آن که روز عاشورا را روزه میگیرد خود را در معرض رحمتی قرار میدهد که گذشته است، و میخواهد آن را به سوی خود جلب نماید، پس رسول خدا صلىٰ الله علیه وسلم خواست که ثمرهی این غوطهخوردن در دریای رحمت را که کفاره گناهان گذشته و موجب دور نگهداشتن از ارتکاب با گناه در آینده است، برای روزهی روز عرفه قرار دهد، اما آن حضرت صلىٰ الله علیه وسلم این روز را در عرفات روزه نگرفت که فلسفهی آن این است که روزهگرفتن برای پدیدآوردن شباهت با حجاج است، و در عرفات مردم خود، حاجی هستند.
حجة الله البالغه/ ترجمه مولانا حسین پور