وظيفه‌ی مهم دعوت و تبليغ

در سال دهم هجري پس از اين‌كه جناب نبي اكرم صلى الله عليه وسلم احكام و مناسك حج را به جا آورد، جهت ابلاغ مردم به حضرت جرير بن عبدالله بجلي رضي الله عنه دستور داد كه: «اِسْتَنْصِتِ النَّاسَ»؛ مردم را خاموش كن تا با آنان سخني داشته باشم. آن‌حضرت صلى الله عليه وسلم پس از بيان مطالبِ مناسب به آن‌جا، در آخر فرمود: «فَلْيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ مِنْكُمُ الغَائِبَ»؛ كساني كه حاضراند، سخنان مرا به كساني كه نيستند، برسانند. جناب نبي اكرم صلى الله عليه وسلم ابلاغ و رساندن گفته‌هاي خويش را به ديگران كه عبارت از احكام و مضامين اسلامي بود، وظيفه‌ي امت خويش قرار داد.

همان طور كه قرآن مجيد به ما دستور مي‌دهد كه: ﴿فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ﴾ [نحل: ۴۳]؛ اگر چيزي را نمي‌دانيد از دانشمندان بپرسيد، و همين امر ما را به تحصيل علم واداشته است، لذا از يك طرف وظيفه‌ِ‌ي ما دريافت علم است و از طرف ديگر، بايد آن را به ديگران برسانيم.

يادگيري علم مختص به اين نيست كه فقط در چهارچوب مدرسه منحصر باشد، بسا اوقات كساني كه مسائل ديني را از زبان علما به هنگام خطبه‌هاي جمعه مي‌شنوند، از برخي طلاب هم آنها را بهتر ياد مي‌گيرند؛ لذا يكي از راه‌هاي دريافت مسائل، سخنراني و گفته‌هاي علماست و كساني كه چيزي دريافتند، اين نيست كه آن را در خود نگه دارند و به ديگران نرسانند، حضرت عمر بن عبدالعزيز رحمه الله مي‌فرمايد: اگر علما علمشان را انتشار ندهند و به تدوين آن در كتاب‌ها نپردازند، اين خطره وجود دارد كه وقتي آن عالم از دنيا رفت، علم خود را هم با خود به خاك ببرد و بدين وسيله علم از سطح جهان برداشته شود.

بنابراين يادگيري علم، به درس گرفتن و شنيدن است و رساندنش هم به وسيله‌ي تعليم، نوشتن و سخنراني است و اين يقيني است كه هر يكي از طلاب بعد از فراغت از تحصيل، وظيفه‌ي رساندن علم را بر عهده دارد، لذا بايد نيروي خطابه و سخنراني را داشته باشد. هم‌چنين نيروي قلم را هم بايد به حركت در بياورد و به نوشتن كتاب، مقاله و انتشار مجله اقدام نمايد تا مردم از آثار آنان بهره‌مند گردند.

متأسفانه آن‌چه ما با فقدانش مواجه هستيم، همين است كه علما دارند از اين دو نيروي سخنراني و نويسندگي محروم مي‌گردند؛ مدارس ديني كه در پي انتشار علم هستند، هر دو برنامه را در نظر گرفته‌اند كه طلاب بايد در هر دو زمينه تبحر حاصل نمايند.

سخناني كوتاه در جمع اساتيد و طلاب عين العلوم گشت: ۲۴/ ۰۲/ ۱۴۳۶ = ۲۶/ ۰۹/ ۹۳